به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام احمد اولیایی در نشست تحلیل و بررسی فیلم "وعدالت برای همه" از سلسله نشست های سینما اندیشه که در سالن نمایش فیلم معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد در بیان نقد فیلم از لحاظ محتوایی تصریح کرد: باید نگاه کنیم فیلم از نظر محتوایی چه پیامی را در خود دارد؟ و چه چیزی را می خواهد ثابت کند؟ و چه ظرفیتی را برای ما ایجاد می کند؟
وی ابراز داشت: این فیلم پیرامون عدالت می باشد و عدالت اجتماعی به عنوان یک فضیلت انسانی اجتماعی در تمام دنیا در تمام حکومت ها در تمام مکاتب فکری مورد توجه است.
اولیایی تصریح کرد: عدالت اجتماعی موضوع بسیار جذاب برای کار هنری چه در برنامه های تلویزیونی چه در سینما و چه در تمام قالب های هنری می باشد و این موضوع می تواند موضوع به شدت جذابی باشد چرا که فارغ از مکتب و ایدئولوژی و جامعه و جغرافیا است وهمه انسان ها به این موضوع علاقه مند هستند و اینگونه محتواها می توانند همانند مسائل انسانی آغاز یک گفتگو باشد.
وی گفت: ما در تمام فیلم شاهد تضادهایی هستیم که آلپاچینو باید در بازی خود تضاد بین اخلاق و عدالت در تضاد بین فساد و عدالت در تضاد بین منافع شخصی و عدالت اجتماعی همه را در بازی خود نشان دهد و همچنین کارگردان به شکل بسیار رادیکال در صدد نقد سیستم قضایی امریکا است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیان داشت: البته شرایط زمینه ای تولید این فیلم خیلی حائز اهمیت است یعنی حد فاصل بین ۱۹۶۵ تا ۱۹۸۰ یک زمینه ای در ایالات متحده وجود دارد و ما آن را پیروزی جنبش سیاه پوشان را داریم که بعد از سال ها شاید در حدود صد سال مبارزه حقوقی موفق می شوند تا لایحه برابری سیاه پوست سفید پوست را در سال ۱۹۶۸ به تصویب برساند.
وی ادامه داد: کل فیلم درون سیستم قضایی اتفاق می افتد یعنی شما لوکیشن خیابان خانه و کلا جامعه را کمتر می بینیم و سیستم قضایی که در این فیلم نشان داده می شود یک بروکراسی مداری محض را اشاره می کند بطوریکه بروکراسی اداری در سیستم قضایی آمریکا در این فیلم به عنوان یک مانع بزرگ نشان داده می شود.
اولیایی گفت: امروزه در عمده کشورهای جهان در ایران ما همین معضل را داریم که مقام معظم رهبری بارها فرمودند که ما باید وارد مرحله دولت سازی بشویم چرا که ما در دولت مدرن زیست می کنیم. دولت مدرن یعنی مبتنی بر بروکراسی، مبتنی بر عقلانیت ابزاری و در زندگی مدرن، انسان ها بر اساس منافعی که به دست می آورند عقل خود را به کار می گیرند و این عقل ابزاری عقل به مثابه ابزاری برای تامین منفعت می شود و این عقلانیت ابزاری نیز در سیستم قضایی به تصویر کشیده می شود.
وی بیان داشت: در برخی از فیلم های سیاه ما با فیلم های سیاه آمریکایی تفاوت هایی وجود دارد. بازیگر در این فیلم با یک بازی بی نظیر با یک کنشگری های قشنگ در صدد این است که به مخاطب خود بفهماند اصلاح سیستم امکان دارد و امید را در فیلم تزریق می کند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اضافه کرد: یعنی به جایی آنکه سیستم فاسد قضایی در ذهن شما و مخاطب بماند، اصلاح و امیدی در ذهن ها خواهد ماند اما در سیاه نمایی های برخی فیلم های ایرانی کارگردان و تهیه کننده سیستم را فاسد نشان می دهد که یک نفر بیاید و اصلاحش کند و نیت کارگردان و تهیه کننده بولد کردن آن سیاهی بوده ولی این فیلم با نقد سیستم قضایی آمریکا یک خوبی هم که دارد این است که یک سری عدالت هایی هم اجرا شده است و عده ای به حق و حقوق خودشان رسیده اند و در تیتراژ به ذهن مخاطب القا می شود که این امکان هست که سیستم رو به بهبودی برود و این با تزریق این نگاه به مخاطب آمریکایی بد در ذهن نمی ماند و ما در انتهای فیلم احساس می کنیم که با آمریکایی در چند سال آینده روبرو خواهیم شد که قوی ترین و پاک ترین سیستم قضایی دنیا را دارد اما ما در ایران برعکس عمل می کنیم.
وی ابراز داشت: ما به جای عدالت کیفری باید به سمت عدالت ترمیمی برویم و عدالت ترمیم به چه معناست؟ در عدالت کیفری چه سوال هایی مطرح می شود؟ سوال این است که چه قوانینی شکسته شده؟ مجرم کیست؟ و مجرم چه مجازاتی باید ببیند؟ اما در عدالت ترمیمی سوال نمی شود بلکه توضیحات سوال می شود که چه کسی آسیب دیده؟ چند نفر دخیل بودند؟ در آسیب دیدن این شخص چه کسانی در این وضعیت سهیم بودند؟ چه نیازهایی باعث شده است که این ها به سمت این کار بروند؟ عدالت ترمیمی دنبال آن است که بخواهد بزه را از بین ببرد لذا ما در ایران به سبب وجود اندیشه اسلامی این ظرفیت را داریم که متاسفانه به آنها پرداخته نمی شود.
اولیایی ادامه داد: سینمای ما در ادبیات عدالت ترمیمی از حیث ادبیات علمی دانشگاهی و آکادمیک در ایران تکمیل نشده است ولی در اندیشه اسلامی ظرفیت هایی وجود دارد که ما بتوانیم در این ادبیات تولید فیلم کنیم. امروزه فیلم هایی که در حوزه دادگاهی و حوزه حقوقی در ایران تولید و پخش شده این ها همگی در بحث عدالت حقوقی عدالت کیفری همچون فیلم "علف" یا فیلم "هیس دخترها فریاد نمی زنند" زیاد داریم که می خواهند سیستم را خشک نشان بدهند.
وی تصریح کرد: امروزه برخی از رویه هایی که در دادگاه ایران وجود دارد مثل بحث مشاوره، بحث تغییر مجازات ها توسط قاضی مثل کتاب خواندن یا مانند این ها یا حتی ایجاد چرخه تقصیر ترک فعل چند سالی در ایران باب شده است. در پارادایم عدالت تربیتی اندیشه اسلامی، اندیشه دینی منطبق با حقوق اسلامی و علوم انسانی اسلامی می باشد نه حقوق که از غرب وارد ایران شده باشد و لذا ما این ظرفیت را داریم که در این فضا تولید اندیشه کنیم و ما در اندیشه اسلامی دینی و بومی خودمان حرف داریم یعنی مردمی سازی که رهبری تاکید می کنند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: برگزاری این سلسله جلسات برای این است که ببینیم ما ظرفیت های اندیشه ای و علم انسانی خودمان را چگونه می توانیم از مسیر سینما و تولید آثار هنری به مخاطب منتقل کنیم و حداقل یک سری گره های ذهنی ایجاد کنیم، حداقل پرسش هایی را خلق کنیم این حلقه مفقوده فقط با گفتگو ایجاد می شود یعنی اندیشمندان باید بشینند گفتگو کنند تا این رابطه برقرار شود تا هنرمند با یک نگاه اندیشه ای به سمت تولید حرکت کند.
سلسله نشست های اکران و تحلیل و بررسی و ایده پردازی "تولید فیلم از دیدگاه اندیشه اسلامی" از سوی میز اسلامی سازی علوم انسانی و معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی برگزار می شود.
